Op 3 december is het weer zover: het congres voor cliëntenraden in de gehandicaptenzorg.

Met een programma vol belangrijke onderwerpen voor de cliëntenraad. Zoals de wet, de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz), die dit jaar 25 jaar bestaat! Maar bijvoorbeeld ook de zichtbaarheid van de cliëntenraad, medezeggenschap op de dagbesteding, de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden (LCvV) en technologie in de zorg komen aan bod.

Kortom: er is genoeg voor iedereen om zich verder te verdiepen in de Kunst van de Medezeggenschap

Twee programma’s

Het congres heeft twee programma’s.
Een programma op locatie waarbij deelnemers samenkomen en workshops kunnen volgen.
En een online programma waarbij deelnemers vanuit huis een programma volgen.
Bezoekers kunnen kiezen of ze naar de congres locatie komen of online meedoen.

Uitnodiging

In de uitnodiging kun je lezen welke workshops en beleidssessies er zijn en wat er nog meer te doen is tijdens het congres.

Klik hier voor de uitgebreide uitnodiging.

Klik hier voor de korte uitnodiging.

Locatie

Op locatie bij Hotel & Conferentiecentrum Landgoed Zonheuvel, Amersfoortse weg 98, 3941 EP Doorn.
Of online vanuit huis.

Kosten

De toegang is gratis. Het congres wordt georganiseerd door KansPlus en het LSR en wordt betaald door het ministerie van VWS.

Voor wie?

Cliëntenraden, familieverbanden, ondersteuners, functionarissen medezeggenschap, ambtelijk secretarissen, beleidsmedewerkers en bestuurders gehandicaptenzorg. Ook anderen die zich betrokken voelen bij de medezeggenschap zijn van harte welkom.

Meer informatie en inschrijven

Vanaf 1 oktober kun je je inschrijven via deze link.

Vragen? Neem contact op met KansPlus/VraagRaak via 030-2363744 of mail naar vraagraak@kansplus.nl

Op 3 december is het weer zover: het congres voor cliëntenraden in de gehandicaptenzorg.

Met een programma vol belangrijke onderwerpen voor de cliëntenraad. Zoals de wet, de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz), die dit jaar 25 jaar bestaat! Maar bijvoorbeeld ook de zichtbaarheid van de cliëntenraad, medezeggenschap op de dagbesteding, de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden (LCvV) en technologie in de zorg komen aan bod.

Kortom: er is genoeg voor iedereen om zich verder te verdiepen in de Kunst van de Medezeggenschap!

Twee programma’s

Het congres heeft twee programma’s.
Een programma op locatie waarbij deelnemers samenkomen en workshops kunnen volgen.
En een online programma waarbij deelnemers vanuit huis een programma volgen.
Bezoekers kunnen kiezen of ze naar de congreslocatie komen of online meedoen.

Locatie

Op een locatie in de provincie Utrecht. Of online vanuit huis.

Kosten

De toegang is gratis. Het congres wordt georganiseerd door KansPlus en het LSR en wordt betaald door het ministerie van VWS.

Voor wie?

Cliëntenraden, familieverbanden, ondersteuners, functionarissen medezeggenschap, ambtelijk secretarissen, beleidsmedewerkers en bestuurders gehandicaptenzorg. Ook anderen die zich betrokken voelen bij de medezeggenschap zijn van harte welkom.

Meer informatie en inschrijven

De uitnodiging volgt in september. Vanaf 1 oktober kun je je inschrijven.

Reserveer de dag alvast in je agenda: vrijdag 3 december 2021. Mis het niet!

Wat vooraf ging
In februari 2021 oordeelde het College van Beroep Bedrijfsleven (CBb) dat een familievereniging in de langdurige zorg een “andere betrokkene” is die naast de cliëntenraad zorgvuldig betrokken dient te zijn bij een fusie en dat daarover gerapporteerd dient te worden door de fusiepartners. Dit omdat op basis van wetgeving “familie” uitdrukkelijk genoemd is. De NZa (Nederlandse Zorgauthoriteit) werd hiermede op zijn vingers getikt omdat NZa weigerde inhoudelijk in te gaan op een bezwaar van de Familievereniging Leekerweide

Besluit NZa en de betekenis ervan
Inmiddels heeft NZa naar aanleiding hiervan het oorspronkelijke bezwaar van de Familievereniging Leekerweide  opnieuw tegen het licht moeten houden.  Via deze link is het herziene besluit van 29 juni jl. te lezen. Het besluit was aanvankelijk vertrouwelijk omdat de belanghebbenden twee weken de gelegenheid kregen te verzoeken vertrouwelijke gegevens of bedrijfsinformatie en dergelijke te laten verwijderen uit de openbare versie. Daar is geen gebruik van gemaakt en inmiddels is het besluit op de website ongewijzigd gepubliceerd.

Zoals in paragraaf 6 van het herziene besluit is aangegeven constateert NZa nu dat de fusiepartners LeekerweideGroep (zorg voor mensen met een verstandelijke beperking) en Wilgaerden (ouderenzorg/thuiszorg) ten onrechte in hun verzoek aan NZa om de fusie goed te keuren niet zijn ingegaan op de vraag of en zo ja hoe de familie (en dus in het geval van Leekerweide de familievereniging) zorgvuldige betrokken was bij de fusievoorbereiding en hoe met hun inbreng is omgegaan. En dat daarom de fusiegoedkeuring wordt ingetrokken. Gezien de uitspraak van CBb kon NZa eigenlijk niet anders besluiten. De nieuwe WilgaerdenLeekerweideGroep (WLG) zal dus een nieuw fusieverzoek moeten indienen om niet in strijd te handelen met de wetgeving die er in Nederland is met betrekking tot fusies in de gezondheidszorg. Het blijft uiteraard dan opnieuw een procedurele toetsing. Gezien de enorme schaalvergrotingsprocessen van de laatste jaren in de zorgsector zouden wij het een groot goed vinden als de NZa ook een meer inhoudelijke toetsing moest gaan doen. Wellicht een punt voor in de kabinetsformatie!

KansPlus is er erg blij mee dat NZa nu het besluit heeft teruggedraaid. Hiermee is duidelijk geworden dat NZa eindelijk  inziet dat familie en familieverbanden (zoals een familievereniging)  naast de cliëntenraad  (ook als deze geheel of gedeeltelijk uit verwanten bestaat ) binnen een instelling voor langdurige zorg  als “andere betrokkenen” gezien moeten worden.  En dat zij daarom ook zorgvuldig betrokken moeten worden bij een door de organisatie gewenste fusie. De betrokken familievereniging was vanaf 31 maart 2020 in het geweer gekomen toen NZa besloot het bezwaar van de familievereniging (tegen het niet zorgvuldig betrekken) ter zijde te schuiven omdat men vond dat alleen de cliëntenraad een “andere betrokkene” is naast de fusiepartners zelf.

Belangrijk is ook dat familie en familieverbanden nu weten dat zij bezwaar kunnen indienen bij NZa tegen een fusie indien zij van mening zijn dat zij niet zorgvuldig betrokken waren in de voorbereiding naast de cliëntenraad. NZa kan nu een dergelijk bezwaar niet meer zo gemakkelijk terzijde schuiven door te stellen dat familie of een familieverband “niet ontvankelijk” is en dus het bezwaar niet meer inhoudelijk behoeft te behandelen.

Tenslotte is belangrijk dat NZa in het aanvraagformulier voor fusies (NZa faciliteert hiermee de organisaties die willen fuseren) ook uitdrukkelijk moeten aangeven dat ook familie of hun verbanden “andere betrokkenen” kunnen zijn en dat daarover gerapporteerd moet worden hoe zij zorgvuldige wijze betrokken zijn geweest. Zorgelijk is achteraf dat dit eigenlijk al vanaf 2008 had gemoeten en de kans groot is dat hierover bij de vele fusies over “ondergerapporteerd” is.

Uniek is verder dat er een nieuw fusieverzoek moet komen terwijl de fusie al vanaf 1 januari 2020 wordt geeffectueerd.

Deze uitslag was naar het oordeel van Familievereniging Leekerweide niet goed mogelijk geweest zonder de ondersteuning van KansPlus Belangennetwerk verstandelijk gehandicapten. Zij stelde onder meer subsidie beschikbaar om tot deze “juridische innovatie“ te komen.  Voor familie, familieverbanden en zorginstellingen is zo duidelijk geworden dat familie/familieverbanden in de langdurige zorg naast de cliëntenraden stakeholders zijn die je moet betrekken bij het fusieproces en dat je daarover moet rapporteren naar de NZa.

Familievereniging en KansPlus wachten af wat de WLG gaat doen. Dat de NZa in een voorlopige beschouwing aangeeft dat men van mening was dat de familievereniging wel goed betrokken was (men name omdat men wist van de fusievoorbereiding) vinden wij een onjuiste conclusie. Geïnformeerd zijn is “andere koek” dan zorgvuldig betrekken en dus luisteren, inhoudelijk reageren en in gesprek gaan. Maar we wachten nu eerst het nieuwe fusieverzoek van de WLG af.

Zie ook https://www.vraagraak.nu/2021/03/30/nza-moet-bij-fusie-naar-familie-luisteren/

Met gepaste trots publiceren wij het jaaroverzicht 2020 van het Landelijk Bureau van KansPlus, belangennetwerk verstandelijk gehandicapten en VraagRaak, steunpunt medezeggenschap en de rapportage van het Kennis- en adviescentrum van KansPlus.

Zoals voor iedereen heeft de COVID-19 pandemie ook voor KansPlus in 2020 gevolgen gehad. Veel werkzaamheden werden bepaald door de coronapandemie en de maatregelen die daarmee gepaard gaan.

In het jaaroverzicht geven wij een samenvatting van de werkzaamheden van het Landelijk Bureau van KansPlus in 2020. De opdracht die KansPlus zichzelf stelt is het bevorderen van een goede kwaliteit van leven voor mensen met een verstandelijke beperking en het ondersteunen en adviseren van hun naasten. We vertalen dit in drie kerntaken.

• Belangenbehartiging. Dit doen we zowel landelijk als lokaal in de richting van de politiek, zorgaanbieders en andere beleidsbepalende organen en organisaties.
• Dienstverlening. Ondersteuning en advisering van individuele leden via het Kennis- en adviescentrum en ondersteuning van cliëntenraden en via VraagRaak, het steunpunt medezeggenschap van KansPlus.
• Ontmoeting. Recreatieve activiteiten voor mensen met een verstandelijke beperking, ledenvergaderingen en themabijeenkomsten.

In het land werken onze ledengroepen samen met de leden aan dezelfde missie. Iedere ledengroep draagt op een eigen wijze bij. Sommige ledengroepen organiseren mooie activiteiten waar de mensen waar het om gaat heel gelukkig van worden en waardoor ze ook deel kunnen uitmaken van een netwerk dat zich buiten een zorginstelling bevindt. Andere ledengroepen focussen zich meer op de belangenbehartiging op lokaal niveau en lobbyen voor beter vervoer, goede dagbesteding, betere toegankelijkheid, meer oog voor mensen met een verstandelijke beperking. En er wordt hard gewerkt. Het landelijk bestuur van KansPlus is trots op de ledengroepen en weet dat zij vaak met beperkte menskracht zich optimaal en op vrijwillige basis inzetten voor een mooi leven voor mensen met een verstandelijk beperking. Hier past alleen maar hele grote waardering voor. In 2020 zijn veel activiteiten helaas niet doorgegaan omdat elkaar fysiek ontmoeten niet of nauwelijks mogelijk was. Daardoor hebben veel ledengroepen geen activiteiten kunnen organiseren en is op andere manieren contact met leden geweest.

Het jaaroverzicht is opgebouwd langs de lijnen van het strategisch beleidsplan 2019-2023. Het strategisch beleid bestaat uit zes bouwstenen.

Via deze link kunt u de samenvatting van het jaaroverzicht lezen.  U kunt deze en de uitgebreide versie ook lezen en downloaden via https://www.kansplus.nl/over-kansplus/jaaroverzicht-en-jaarrekening-2020/

Heeft u vragen of opmerkingen? Mail deze naar info@kansplus.nl of bel met 030-2363744.

In 2020 trad de Wet zorg en dwang (Wzd) in werking. Volgens deze wet moet het voor mensen met een verstandelijke beperking altijd mogelijk zijn een beroep te doen op een onafhankelijke cliëntenvertrouwenspersoon (CVP). Hierdoor is het mogelijk betere ondersteuning te geven aan cliënten en hun naasten in hun rechtspositie rondom onvrijwillige zorg.

Er zijn vier aanbieders van cliëntvertrouwenspersonen (CVP) Wet zorg en dwang: Adviespunt Zorgbelang, het LSR, Quasir en Zorgstem. Onlangs hebben zij hun gezamenlijk jaarverslag 2020 gepubliceerd.

In dit bericht vindt u een link naar het jaarverslag.

Bron: het LSR

De Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden (LCvV) is bemiddelaar en scheidsrechter bij meningsverschillen tussen cliëntenraden en zorginstellingen over de uitvoering van de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz 2018). In het jaarverslag 2020 wordt een overzicht gegeven van het werk van de commissie.

De LCvV heeft in 2020 in totaal 9 verzoekschriften ontvangen waarvan er in 2020 over 7 een uitspraak kwam  en er 2 in 2021 zijn afgehandeld. Van de 7 beoordeelde zaken luidde 3 keer de uitspraak dat het verzoek niet ontvankelijk was dan wel dat de commissie niet bevoegd is.

Er vonden in 2020 geen bemiddelingsgesprekken plaats. In 2 zaken werd verzocht om een spoedbehandeling en een voorlopige voorziening. In een geval is die procedure gevolgd.

Het jaaroverzicht is hier te lezen. De LCvV wordt in stand gehouden door:

• ActiZ, branchevereniging van zorgondernemers
• De Nederlandse GGZ
• NVZ, Nederlandse vereniging van ziekenhuizen
• Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN)
• Jeugdzorg Nederland
• Consortium van brancheverenigingen in de eerstelijnszorg bestaand uit: InEen, Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde, Koninklijk Nederlands Genootschap van Fysiotherapie en de Landelijke Huisartsen Vereniging
• Federatie Medisch Specialisten
• LOC Waardevolle Zorg
• Het LSR
• KansPlus

Zorgaanbieders die lid zijn van een van de hiervoor genoemde organisaties kunnen een beroep doen op de LCvV. Dat geldt ook voor de cliëntenraden die door deze zorgaanbieders zijn ingesteld. De kosten van de LCvV komen voor rekening van de organisaties die de LCvV in stand houden.  Ook wanneer de cliëntenraad van de zorgaanbieder de commissie inschakelt, worden deze kosten bij de zorgaanbieder inrekening gebracht. Aan cliëntenraden worden geen kosten berekend door de commissie.

Meer informatie over de LCvV: www.vertrouwenslieden.nl

LCvV jaarverslag 2020

De zorgkantoren hebben hun  meerjarige inkoopkader voor de langdurige zorg geactualiseerd. In het kader staat hoe de zorgkantoren inkoopafspraken maken voor 2021-2023. Jaarlijks passen de zorgkantoren dit kader aan op de ontwikkelingen en uitdagingen in de langdurige zorg. Vanaf volgend jaar werken de zorgkantoren voor alle sectoren en voor alle regio’s met één richttariefpercentage van 95,8% voor de vergoeding van langdurige zorg. Zorgkantoren gaan daarbij in hun regio aanvullende afspraken maken met zorgaanbieders over de zorg en de exacte financiering daarvan. Het landelijk kader geldt voor alle zorgkantoren, behalve die van Menzis en DSW die nog een doorlopend beleid hebben.

De VGN is teleurgesteld over de aanvulling van het inkoopbeleid. Zie dit bericht.

Aanvulling 2022 Inkoopkader Langdurige zorg 2021-2023

De Nederlandse Zorgauthoriteit (NZa) heeft bij de beoordeling van een grote fusie in West-Friesland juridisch niet goed gewerkt door niet te willen luisteren naar de bezwaren van een familievereniging. Dit oordeelt het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb). De hoogste rechter in dit soort zaken, vergelijkbaar met de Hoge Raad. De uitspraak versterkt de positie van cliëntvertegenwoordigers bij fusietrajecten en kan daarmee landelijke repercussies hebben.

De fusie tussen LeekerweideGroep  (instelling voor gehandicaptenzorg) en Wilgaerden (instelling voor thuiszorg en ouderenzorg) werd door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in oktober 2019 goedgekeurd. Naar nu uit het oordeel van het CBb blijkt, heeft de NZa daarbij buiten de betrokken familievereniging gerekend. Volgens de NZa had deze vereniging geen eigenstandige rol in de beoordeling van de fusieplannen. Om die reden werd de familievereniging door de NZa niet ontvankelijk verklaard in haar bezwaren tegen de fusie.

Anders gezegd: de NZa vond dat ze inhoudelijk gezien helemaal niet naar de familievereniging hoefde te luisteren omdat ze formeel geen partij was. Daarbij ging de NZa er gemakshalve vanuit dat de belangen van de familievereniging parallel liepen met die van de cliëntenraad. De familievereniging nam hier geen genoegen mee en stapte naar het CBb. Het CBb oordeelde op 9 februari dat een familievereniging  op grond van Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) wel degelijk als belanghebbende bij een fusieproces moet worden aangemerkt. De NZa had dan ook de bezwaren zonder meer moeten meewegen bij de beoordeling van het fusieverzoek.

Deze uitspraak is belangrijk voor de positie van familieverenigingen ten opzichte van formele cliëntenraden: het heeft volgens de media de positie van zogeheten ‘derde belanghebbenden’ bij fusietrajecten versterkt. Zie bijvoorbeeld hoofdredacteur Philip van der Poel in Skipr op 22 februari 2021.  Dit is van belang voor de gehandicaptenzorg, waar cliëntvertegenwoordigers vaak nauw betrokken zijn. Niet alleen via de cliëntenraden, maar ook via een familievereniging in het geval deze er is.

Deze uitspraak van het CBb heeft volgens van der Poel ook een bredere betekenis. Fusies in de zorg zouden over meer moeten gaan dan alleen bedrijfsmatige en economische omstandigheden. Om die reden zouden burgers meer betrokken moeten worden bij de oordeelsvorming. Blijkens de uitspraak van het CBb biedt de Wet marktordening gezondheidszorg hier een juridische grondslag voor.

Het CBb heeft de NZa opgedragen binnen drie maanden alsnog een inhoudelijk uitspraak te doen. We wachten dat graag af. Indien NZa het bezwaar weer afwijst en daar naar het oordeel van de Familievereniging en KansPlus geen goede redenen voor zijn zal niet geschroomd worden opnieuw naar het CBb te stappen. Wat in ieder geval duidelijk is geworden dat een Familievereniging in een rechtsprocedure serieus genomen behoort te worden.

Opvallend is dat in een recentelijk gepubliceerde uitspraak van de Governancecommissie Gezondheidszorg iets vergelijkbaars plaatsvond in een geschil tussen de zorgaanbieder en een familievereniging over goed bestuur en toezicht. De Governancecommissie toetst de gang van zaken binnen een instelling uit het oogpunt van goed bestuur en toezicht door de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht. In tegenstelling tot de mening van de zorgaanbieder besloot de Governancecommissie de familievereniging “ontvankelijk” te verklaren en dus tot de procedure toe te laten als belanghebbende partij (naast de cliëntenraad).

Tijdens deze processen heeft KansPlus de familieverenigingen, die lid zijn van onze vereniging, bijgestaan met adviezen. De procedure tegen NZa is in de laatste fase richting CBb begeleid door Advocatenkantoor KienhuisHoving. Het Innovatiefonds van KansPlus stelde daar op grond van het criterium juridische innovatie subsidie voor beschikbaar.

Verschillende prognoses laten zien, dat met de opkomst en verspreiding van nieuwe virusvarianten, de toch al zeer grote druk nog meer kan gaan oplopen. We moeten ons schrap zetten dat in de komende periode mogelijk een ongekend zwaar beroep op de zorgverlening in alle sectoren wordt gedaan. Op basis van het tijdelijke landelijke beleidskader zullen lastige beslissingen genomen moeten worden, om ten tijde van een ernstige crisis, de kwaliteit en ondersteuning terug te brengen tot een minimaal niveau. Zodat de zorg en dienstverlening binnen de acute en niet acute zorgketen mogelijk blijft.

De zogenaamde fase 3 doet zich voor als alle capaciteit benut is, alles maximaal opgeschaald en afgeschaald is en de samenwerking tussen zorgaanbieders zorgbreed volledig en maximaal benut is.

Het doel van het sectorplan GHZ is om op landelijk niveau aan te geven wat belangrijke factoren zijn voor de gehandicaptenzorg tijdens zo’n ernstige crisis (fase 3 pandemie). Ook is het sectorplan GHZ een hulpmiddel voor zorgaanbieders GHZ om in aanloop naar fase 3 zowel lokaal als regionaal afspraken te maken om adequaat te handelen zowel in de voorbereidende fase als tijdens  fase 3 van de COVID pandemie.

Het is belangrijk dit sectorplan te bespreken en lokale afspraken te maken in uw cliënten- en verwantenraad of familievereniging.

Hieronder kunt het Sectorplan Gehandicaptenzorg downloaden, evenals twee bijlagen.

Sectorplan_Wat Als_2021_DEF

Bijlage 1 Medisch handelen NVAVG tijdens fase 3

Bijlage 2 Afwegingskader fase 3 gehandicaptenzorg VVN

Het nieuwe programma VraagRaak 2021 met een divers aanbod aan workshops en cursussen waar uw raad of vereniging gebruik van kan maken, kunt u hier lezen. Omdat fysiek ontmoeten nog niet altijd mogelijk is, bieden we ook digitale workshops aan.

Workshops worden minstens eenmaal per jaar centraal aangeboden. Ook kunnen de workshops op locatie gegeven worden. Dit geldt ook voor de cursussen die minstens twee maal per jaar centraal worden aangeboden. Kijk in de agenda op www.vraagraak.nu voor de al ingeplande workshops voor de periode februari tot en met mei of voor een overzicht van de mogelijkheden op bladzijde twaalf van het bijgevoegde programma.

We geven workshops en cursussen ook op maat over een onderwerp wat bij u speelt en we geven advies en ondersteuning.

Heeft u vragen naar aanleiding van het programma 2021 of wilt u een workshop of cursus volgen? Mail naar vraagraak@kansplus.nl of bel met het Kennis- en adviescentrum van KansPlus/VraagRaak via 030-2363750 (van maandag t/m donderdag van 10.00 uur tot 13.00 uur).

Op dit moment heeft de coronacrisis nog steeds veel invloed op het dagelijks leven van mensen met een beperking. Het is daarom heel belangrijk dat zij en hun naasten over de maatregelen kunnen meedenken, adviseren en meebeslissen. Zelf, of via de cliënten- of verwantenraad. Samen met het LSR maakte KansPlus/VraagRaak een Handreiking ‘Medezeggenschap in crisistijd: over de rol van lokale cliënten- en verwantenraden in crisistijd’. Kijk hier voor meer informatie over het gratis downloaden en bestellen van de handreiking.

Wij hopen dat u met het aanbod van VraagRaak uw rol in de (mede)zeggenschap nog beter kunt uitvoeren. Wij ontmoeten u graag in 2021.