Nieuwe Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (WMCZ) door Eerste Kamer aanvaard

Dinsdag 21 mei 2019 was een gedenkwaardige dag voor cliënten en hun wettelijk vertegenwoordigers in de zorgsector. De Eerste Kamer “aanvaarde” (zoals de voorzitter dat noemde) het wetsvoorstel WMCZ 2018 van de Regering. Een half jaar na het moment van aanvaarding door de Tweede Kamer. Hierdoor zal na 23 jaar de huidige WMCZ gaan vervangen worden. 18 jaar geleden was het al de bedoeling – na een eerste evaluatie – dat de wet vervangen moest worden, maar verschillende keren sneuvelden wetsontwerpen.

Maar nu is het zover. Hierdoor krijgen cliënten en hun wettelijk vertegenwoordigers cliëntenraden met aanzienlijk sterkere bevoegdheden (bijvoorbeeld instemmingsrecht bij de belangrijkste zaken), dienen er lokale cliëntenraden te komen als de cliënten of hun wettelijk vertegenwoordigers dat uitspreken, krijgen cliëntenraden recht op onafhankelijke ondersteuning, een harder recht op faciliteiten of juridische ondersteuning, etc. Ook dienen de zorgorganisaties aanvullend op de zorgplannen directe inspraak te gaan organiseren over de directe zorg van cliënten. Cliëntenraden worden verplicht met hun achterban te gaan communiceren. Al met al staat er veel op de schop.

Het was nog spannend, want de kans was  groot dat de Eerste Kamer na de schriftelijke antwoorden van Minister Bruins van VWS een nieuwe schriftelijke ronde zou inlassen of een uitgebreide plenaire behandeling zou willen met discussies in twee termijnen met de Minister. Dit zou tot gevolg hebben dat de afhandeling door de nieuwe Eerste Kamer had moeten gebeuren. Voorzitter KansPlus, Pouwel van de Siepkamp, pleitte er op 9 mei jl. in een vlammend betoog daarom voor hoe dan ook zelf nog het wetsontwerp af te handelen (zie bijgaande brief). Resultaat was dat de Eerste Kamer geen schriftelijke ronde meer inlaste en ook geen plenaire behandeling en het  wetsontwerp 21 mei als hamerstuk afdeed.

Onze sector kan zich nu gaan voorbereiding op de invoering. Verwacht wordt dat dat voorjaar 2020 zal zijn. De Minister is nog bezig met een uitvoeringsbesluit over de vraag welke type voorzieningen onder de wet gaan vallen en welke precies niet (bijvoorbeeld justitiële instellingen). Dat besluit moet – na een tot 25 mei lopende internetconsultatie aan de hand van een ambtelijk ontwerp binnenkort aan de Regering worden voorgelegd door de Minister. (KansPlus heeft al gereageerd hierop. Vervolgens gaat het besluit nog naar de Raad van State, Tweede Kamer en Eerste Kamer. Maar dat zal zeker einde dit jaar afgehandeld zijn. De voorbereiding van de invoering is eigenlijk al begonnen. KansPlus, LSR, NCZ en VGN zullen nu samen een model medezeggenschapsregeling gaan maken als handreiking naar de sector. Hetzelfde geldt voor de kosten, scholing en ondersteuning. Eind 2018 organiseert KansPlus met LSR en LFB weer een congres in Lunteren en zal VWS een congres organiseren over de directe inspraak. De voorbereidingen van dit alles zijn direct na de aanvaarding door de Eerste Kamer gestart.

Het lijkt er op dat de zorgaanbieder en cliëntenraden op dit moment nog niet zoveel kunnen doen. Dat is voor dit moment inderdaad wel zo, maar wij verwachten dat de modelregelingen in het najaar gereed zijn en KansPlus zal in de loop van de tijd de nodige informatie geven op basis waarvan al nagedacht kan worden wat de cliëntenraden zelf willen wat de invulling van de wet betreft. Dat hoeft niet afhankelijk te zijn van de formele ingangsdatum van de nieuwe wet.

brief WMCZ aan EK 9 mei 2019 Reactie KansPlus Besluit WMCZ 2018-internetconsultatie

Reactie KansPlus Besluit WMCZ 2018-internetconsultatie

 

Jaarverslag LCvV

De Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden (LCvV) is bemiddelaar en scheidsrechter bij
meningsverschillen tussen cliëntenraden en zorgaanbieders over de uitvoering van de Wet
medezeggenschap cliënten zorginstellingen.

Op www.vertrouwenslieden.nl is het jaarverslag 2018 van de Commissie te lezen.

Nieuw: hulpmiddel voor sterke medezeggenschap

Er is een nieuw hulpmiddel voor cliëntenraden. Het hulpmiddel heet Hulpmiddel voor sterke medezeggenschap. Met het hulpmiddel kunnen cliëntenraden aan de slag om de medezeggenschap te versterken.

Het afgelopen jaar werkten KansPlus en het LSR vanuit de Kwaliteitsagenda Gehandicaptenzorg aan een project. Het project ging over cliëntenraden en familieverenigingen. En de vraag hoe zij meer invloed kunnen hebben op de keuzes van de zorgaanbieder. Dat is belangrijk voor een goede kwaliteit van de zorg. Het hulpmiddel voor sterke medezeggenschap is het resultaat van dit project.

Hulpmiddel voor sterke medezeggenschap

Met het hulpmiddel kan de cliëntenraad zelf aan de slag. Bij voorkeur samen met de bestuurder of manager. De cliëntenraad kijkt naar drie onderdelen van het werk:

  • Hoe werkt de cliëntenraad zelf aan de medezeggenschap?
  • Hoe loopt de samenwerking met de bestuurder of manager?
  • En hoe loopt het contact met de achterban?

De cliëntenraad bespreekt wat goed gaat en wat beter kan. Van de belangrijkste verbeterpunten maakt de cliëntenraad een actieplan. Met het actieplan kan de cliëntenraad aan de slag om de medezeggenschap te versterken.

Oefenen

Met acht cliëntenraden en twee familieverenigingen is geoefend met deze manier van werken. Met de ervaringen van het oefenen is het hulpmiddel gemaakt. In het hulpmiddel kun je ook mooie voorbeelden lezen van waar deze cliëntenraden aan hebben gewerkt.

Zelf aan de slag?

Willen jullie zelf aan de slag met het versterken van de medezeggenschap? Dat kan! Het hulpmiddel bestaat in drie versies.

  • Eén voor cliëntenraden in makkelijke taal
  • Eén voor cliënten- en verwantenraden
  • Eén voor familieverenigingen en familieverbanden.

Het hulpmiddel is gratis te downloaden via: https://www.meepraten.net/themas/Hulpmiddelen
Daar vind je ook de werkvormen die bij het hulpmiddel horen.